АЗ ҲАР ГЎША ЯК ХЎША
ЧӢ ТАВР РӮЗИ ХАНДА ПАЙДО ШУД?
Рӯзи ханда яке аз ҷашнҳои ба расмият нашинохтае мебошад, ки дар тамоми дунё то ҳол ба таври муваффақ таҷлил мегардад. Дар тӯли мавҷудияти Рӯзи ханда дар кишварҳои гуногун анъана ва шӯхиҳои ҷолибу ҷаззобе ба миён омадаанд.
Дар бораи чӣ гуна пайдо шудани ин ҷашн то ҳанӯз баҳсу мунозираҳои зиёд мавҷуд аст. Яке аз фарзияҳо ба он далолат мекунад, ки ин ҷашн дар Рими қадим ба вуҷуд омадааст ва дар нимаи дуюми моҳи феврал мардум рӯзи Аҳмақонро таҷлил менамудаанд. Апулей чунин меҳисобад, ки дар Рими қадим фиреби нахустапрелӣ марбут ба ҷашни бахшида ба Худои хандаҳо буд. Дигарон таъйид мекунанд, ки он дар Ҳиндустони қадим пайдо шудааст ва 31 март чун рӯзи шӯхӣ дар ин мамлакат таҷлил мешуд. Ҳамчунин назаре ҳаст, ки ирландиҳо дар замони қадим рӯзи 1 апрел ба муносибати Соли нав ҳазлу шӯхӣ мекардаанд.
Боз фарзияе мавҷуд аст, ки нахуст 1 апрел дар Ҳиндустон ва Рими қадим чун рӯзи баробаршавии баҳор ҷашн гирифта мешуд. Ба муносибати Соли нави баҳорӣ маҳфил, базму гаштугузорҳои шӯхиомезро баргузор менамуданд. Ҳамин тавр, одамон дар муқобили номусоидии ҳавои баҳорӣ бо ҳазлу шӯхӣ ва ханда худро шод мекарданд.
Тибқи як фарзияи дигар Рӯзи ханда ба рӯзи гузариш ба тақвими Григорионӣ рост меояд, ки аз тарафи поп Григорий 13 дар соли 1582 роҳандозӣ шудааст. Дар асрҳои миёна Соли нав дар охирҳои моҳи март таҷлил мегардид. Ҳафтаи солинавӣ 25 март шурӯъ шуда, рӯзи 1 апрел тамом мешуд. Дар миёнаи асри XVI шоҳ Карл 9 дар Фаронса тақвимро тағйир дод ва Соли навро ба таърихи 1 январ гузаронд, вале бо вуҷуди ин аксар мардум ҷашн гирифтани 1 апрелро идома медоданд. Дар ин рӯз одамон ба ҳамдигар туҳфаҳо тақдим менамуданд, ҳазлу шӯхӣ мекарданд. Инчунин, фиреб додани якдигар ва аксар анъана шуда буд. Аз ҳамон дам Рӯзи ханда пайдо шуд.
Рӯзи ханда яке аз ҷашнҳои ба расмият нашинохтае мебошад, ки дар тамоми дунё то ҳол ба таври муваффақ таҷлил мегардад. Дар тӯли мавҷудияти Рӯзи ханда дар кишварҳои гуногун анъана ва шӯхиҳои ҷолибу ҷаззобе ба миён омадаанд.
Дар бораи чӣ гуна пайдо шудани ин ҷашн то ҳанӯз баҳсу мунозираҳои зиёд мавҷуд аст. Яке аз фарзияҳо ба он далолат мекунад, ки ин ҷашн дар Рими қадим ба вуҷуд омадааст ва дар нимаи дуюми моҳи феврал мардум рӯзи Аҳмақонро таҷлил менамудаанд. Апулей чунин меҳисобад, ки дар Рими қадим фиреби нахустапрелӣ марбут ба ҷашни бахшида ба Худои хандаҳо буд. Дигарон таъйид мекунанд, ки он дар Ҳиндустони қадим пайдо шудааст ва 31 март чун рӯзи шӯхӣ дар ин мамлакат таҷлил мешуд. Ҳамчунин назаре ҳаст, ки ирландиҳо дар замони қадим рӯзи 1 апрел ба муносибати Соли нав ҳазлу шӯхӣ мекардаанд.
Боз фарзияе мавҷуд аст, ки нахуст 1 апрел дар Ҳиндустон ва Рими қадим чун рӯзи баробаршавии баҳор ҷашн гирифта мешуд. Ба муносибати Соли нави баҳорӣ маҳфил, базму гаштугузорҳои шӯхиомезро баргузор менамуданд. Ҳамин тавр, одамон дар муқобили номусоидии ҳавои баҳорӣ бо ҳазлу шӯхӣ ва ханда худро шод мекарданд.
Тибқи як фарзияи дигар Рӯзи ханда ба рӯзи гузариш ба тақвими Григорионӣ рост меояд, ки аз тарафи поп Григорий 13 дар соли 1582 роҳандозӣ шудааст. Дар асрҳои миёна Соли нав дар охирҳои моҳи март таҷлил мегардид. Ҳафтаи солинавӣ 25 март шурӯъ шуда, рӯзи 1 апрел тамом мешуд. Дар миёнаи асри XVI шоҳ Карл 9 дар Фаронса тақвимро тағйир дод ва Соли навро ба таърихи 1 январ гузаронд, вале бо вуҷуди ин аксар мардум ҷашн гирифтани 1 апрелро идома медоданд. Дар ин рӯз одамон ба ҳамдигар туҳфаҳо тақдим менамуданд, ҳазлу шӯхӣ мекарданд. Инчунин, фиреб додани якдигар ва аксар анъана шуда буд. Аз ҳамон дам Рӯзи ханда пайдо шуд.
Таҳияи Р. ИСМАТУЛЛОЕВ.
Комментарии
Отправить комментарий